Canlı veya ölmüş bir kimseden alınmış olan bir organın, böbrek sorunu olan bir hastaya nakil edilmesi işlemine böbrek nakli denilir. Yapılan bu nakil ameliyatından sonra hastaya bir takım ilaçlar verilir ve tamamen normal hayatına devam etmesi hedeflenir. Bu sayede kişiler yaş sınırı olmadan iş hayatlarına kaldıkları yerden devam edebilir, bayanlar çocuk doğurabilir ve diğer gündelik işlerine devam edebilirler.
Böbrek nakil ameliyatının diyalize göre bazı avantajları bulunmaktadır. Böbrek nakli yaş sınırı olmadan yapılan ameliyatlar son dönemlerde en iyi tedavi seçeneği olduğu artık şüphe götürmeyen bir gerçek olmuştur. Diyaliz yöntemleri ile en iyi koşullarda sağlıklı bir insanın yapmış olduğu bir işin %5’i kadarını yapabilmektedir. Böbrek nakli ile gerçekleştirilen başarılı bir operasyon sonucunda bunun 10 katını sağlamaktadır. Yani sağlıklı bir insanın sahip olduğu 2 böbreğinin yaptığı işlemin yarısını… Nakil işleminin böbrek hastalarına sağladığı en iyi avantajlardan birisi de diyaliz işleminden kurtarmaktır.
Böbrek nakli için yasalarımızca bazı sınırlandırmalar yer almaktadır. Canlıdan organ ve doku nakillerinin denetim işlemlerinin kolaylaştırılması adına Sağlık Bakanlığı tarafından Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemi Yönergesi belirlenmiştir. Bu yönergeye göre, canlıdan organ ve doku nakli, alıcının dördüncü dereye kadar kan ve hısımlarından (dördüncü derece de dahil) yapılabilmektedir. Bu yönergeye göre, yukarıda belirlenmiş kapsam dışında kalan organ ve doku vericileri ile ilgili durumlar, Organ ve Doku Nakil Merkezleri’nde bulunan Yerel Etik Kurulu tarafından değerlendirilip uygun olması haline nakil işlemi gerçekleşmektedir.
Dördünce derece hısım bağı kavramı da Medeni Kanunumuzun 17.Maddesinde belirlenen kan hısımlığının derecesi, hısımlarının birbirine bağlanmasıyla oluşa doğum sayısıyla tespit edilmektedir.
Kan hısımlığındaki kişinin akrabalık derecesine göre aşağıdaki tablo baz alınmaktadır:
- 1. derece akrabalar: Annesi, babası, çocuğu
- 2. derece akrabalar: Kardeşi, dedesi, ninesi, torunu,
- 3. derece akrabalar: Amcası, halası, dayısı, teyzesi, yeğeni (kardeş çocuğu)
- 4. derece akrabalar: 3.derecede yer alanların çocukları.
Böbrek nakli için 18 yaşını dolduran herkes verici olabilir. Böbrek nakli yaş sınırı için üst sınırı 65 olarak kabul edilmiş olsa da kişinin sağlık durumu, böbrek fonksiyonları yeterli olduğu durumda bu sınır yükseltirebilmektedir.