Etiket: böbrek nakli nedir

Böbrek Nakli İle İlgili Bilgiler

Böbrek nakli, her iki böbreği de görev yapamayacak kadar hasar gören, son dönem böbrek yetmezliği olan hasta için, canlı vericiden veya kadavradan alınan sağlam böbreğin nakil işlemidir.

Böbrek naklinde, öncelikli durum hayatını kaybeden insanların organlarının kullanılmasıdır. Fakat bu sistemin ihtiyacı karşılaması mümkün olmadığı için, canlı vericilerden de böbrek nakli yapılmaktadır. Beyin ölümlerinin Gerçekleştiği kişilerin organının bağışlanması durumunda, bu kişiye ait olan önemli organlar fonksiyonlarını kaybetmeden kullanılır. Organ nakli gereken kişinin dördüncü dereceye kadar akrabaları doku, kan grubu uyumu mevcut ise organ bağışında bulunabilir.

Normal koşullarda, böbrek vericisi olmak ciddi risk taşımaz. Vericiler anestezi alacağı ve ameliyat olacağı için her ameliyatta olabilecek cerrahi riskleri taşırlar. Böbrek vericileri ameliyattan bir süre sonra iyileşir ve ortalama olarak 3-4 hafta içerisinde normal iş ve yaşantılarına dönerler. Uzun zamanda tek böbrekli olmak, yaşam kalitesi ve yaşam süresini etkilemez. Böbrek vericisinde uzun dönemde böbrek yetmezliği riski artmaz. Ama vericinin bir zarar görme olasılığı varsa böbrek alınmaz, başka verici aranır.

Her verici adayı, kendi grubuyla aynı olan alıcıya böbrek verebilir. 0 grubu vericiler, her kan grubuna böbrek verebilir. AB grubu alıcılar ise, her kan grubundan böbrek alabilir. Rh pozitif veya negatif olmasının bir önemi olmaz.

Böbrek nakli yapılacak kişiler için üst yaş sınırı yoktur. Kanser, kalp hastalığı, hepatit ve bulaşıcı hastalık geçirmiş olma durumunda nakil için uygunluk açısından özel tetkikler yapılır.

Böbrek nakli için hazırlık aşamasında, alıcı ve vericide geniş kan ve idrar incelemeleri, bazı röntgen ve ultrason incelemeleri yapılır. İhtiyaç durumuna göre gerekli bölümlerin doktorlarından görüşleri alınır. Doku ve bağışıklık sistemi ile vericinin dokularının karşılaştırma testleri yapılır. Operasyon için uygun ise karar hastanenin organ nakli konseyinde görüşülür.

Böbrek nakli sonrasında, bağışıklık sistemi yeni takılan böbreği atmaya, reddetmeye çalışır. Bu nedenle bağışıklık sistemini baskı altında tutan ilaçların nakil işleminden sonra, doktor kontrolleri ile düzenli olarak ömür boyu kullanılması gerekir. Nakil sonrası hastaya, özel bir durum olmadığı sürece katı ve ciddi bir beslenme programı uygulanmaz. Sağlıklı olan, uygun koşullarda pişirilen her şeyi aşırıya kaçmadan yiyebilirler.

Böbrek Nakline Engel Durumlar

Böbrek nakli, başka bireyin böbreğinin diyaliz hastasına ya da böbrek yetmezliği ileri seviyede olan hastalara nakledilme işlemidir. Genel olarak iki şekilde yapılır. Yaşamını yitiren kişilerden alınan organın nakledilme işlemine kadavradan böbrek nakli denilir. Diğer yöntem ise canlı vericilerden yapılan böbreğin nakil işlemidir. Tıbben böbrek nakline engel durumlar olmadığı zaman, her diyaliz hastasına nakil yapılır. Sadece 70 yaş ve üzerinde olan nakil adayları daha ayrıntılı olarak incelenir.

Böbrek nakline kesin engel teşkil eden durumlar:

*Kanser hastalığı

*Aktif AİDS

*Aktif tüberküloz

*Aktif hepatit veya siroz

*Ciddi vasküler hastalık

*Aktif intravenöz ilaç bağımlılığı

*5 yıldan az yaşam beklentisi

*Son dönem kalp, akciğer ve karaciğer yetmezliği

*Yeni geçirilmiş Miyokard Enfarktüsü

Böbrek nakline engel teşkil etmemekle beraber, aşırı zayıf ya da şişman hastalarda böbrek nakli sorun yaratabilir. Bazı organ nakli merkezleri sigara içen hastalarda böbrek nakli yapmamaktadırlar.

18 yaşını doldurmuş, akli dengesi yerinde olan herkes akrabasına böbrek verebilir. Yasal olarak dört derece akrabalık içerisinde bulunması yeterlidir. Dört dereceden uzak akrabalık ilişkisi olanların etik kurullardan onay alması gerekir.

Kanser hastaları, HİV virüsü taşıyanlar, Tansiyon hastaları, Şeker hastaları, Böbrek hastaları, Hamileler, Başka bir organ yetmezliği olanlar, Kalp hastaları böbrek vericisi olamazlar. Bu hastalıklar böbrek nakline engel durumlardır.

Canlı böbrek nakli kararı verildiğinde, böbrek verecek olan kişi çok detaylı tetkik ve kontrollerden geçirilir. Kendini sağlıklı hisseden her üç kişiden birinin böbrek bağışlamak için uygun olmadığı bir durum ortaya çıkmaktadır.

Böbrek vericisi adayları için 18-65 yaş kabul edilmesine rağmen, kişinin sağlık durumu, böbrek fonksiyonlarının durumuna göre yüksek olabilir.

Kadavradan böbrek naklinin başarılı olması için kan grubu uyumu yanında doku uyumunun da uygun olması gereklidir. Canlı vericiden yapılan nakillerde doku uyumu eskisi gibi engel olarak görülmemektedir. Kan grubu ise hala önemini koruyor.

Doku tipi anne- babadan kalıtım yolu ile insana geçen ve bütün hücrelerin yüzeyinde bulunan antijenlerdir. Kadavradan yapılan nakil işlemlerinde antijenler arasında uyum ne kadar fazla olursa böbreğin çalışma şansı da o kadar yüksek olmaktadır.

Böbrek nakline müracaat eden adaylara tetkikler yapıldıktan sonra, böbrek nakline engel durum bulunmazsa aday olarak kabul edilirler.

Diyaliz ve Böbrek Nakli Nedir?

Böbrek hastaları için oldukça önemli bir konu olan diyaliz ve böbrek nakli nedir bu kavramları açıklamaya ve incelemeye çalışacağız.

Diyaliz: Böbrek yetmezliği hastalığı olan insanlarda vücutlarında birikmiş olan fazla atık ve sıvı maddelerin yarı geçirgen bir süzgeç yoluyla temizlenmesi işlemine denilmektedir.

Diyaliz kelimesi sürekli bilgisayar başında oturan, bağımlısı olan kişilere onları yermek için de kullanılmaktadır: “Diyalize bağlanmak”

Diyaliz teknolojisinde yaşanan gelişmeler ile birlikte diyaliz giren hastaların yaşam süresi ve kalitesi artması sağlanmıştır. Ülkemizde 2005 yılı sonu itibariyle 35.000 kişi diyaliz tedavi ile yaşamlarını devam ettirmektedirler.

Santritüzleme yöntemi ile ayrılamayan küçük tanecikler sıvı-katı karışımları ile ayırmak için diyaliz işlemi yapılmaktadır. Diyaliz işleminde 1-5 nm delip çapı ebatlarından olan selefon, hayvan derisi gibi süzgeç işlemi gören yarı geçirgen zarlar kullanılmaktadır. Yapılan bu zardan küçük molekül yapısında maddeler geçerken büyük moleküller hacimdeki maddeler geçememektedir. Böbrek hastalarının tedavisinde diyaliz yöntemi kullanılabilmektedir. Yüzey alanı geniş olan diyaliz zarından kan geçirilir. Metabolik atık yapısında olan küçük moleküller zardan geçerler. Kan plazmasında bulunan protein molekülleri oldukça büyük olmaları sebebiyle zardan geçemezler.

Diyaliz tedavisi hangi hastalara uygulanmaktadır?

  • Böbrek yetmezliği sebebiyle önlenemeyen kusmalarda
  • Böbrek yetmezliği sonucu bilinç bulanıklığı durumlarında
  • Böbrek işlevlerinin %80-90’ını kaybetmiş kişilerde
  • Sıvı fazlalığının oluştuğu durumlarda
  • Böbrek yetmezliğine bağlı kana eğilimli olan kişilerde
  • Böbrek yetmezliğine bağlı olarak perikardit olanlarda

Böbrek Nakli: Canlı veya ölmüş birisinden alınan böbreğin, böbrek yetmezliği sebebiyle hasta olan bir hastaya nakledilmesi işlemine denilmektedir. Yapılan ameliyat sonrası hastaya kullanması için bazı ilaçlar verilir ve hasta tedavi süreci sonrasında normal hayatına devam eder. Yani kişiler eskisi gibi hayatlarına devam edebilirler, kadınlar çocuk doğurabilir, çalışabilir ve işlerine devam edebilirler. Ve belki de en önemlisi nakil işlemi ile birlikte hastaların yaşam süresi ve kalitesinde büyük iyileşmeler görülür.

Böbrek naklinin diyalize göre avantajları

Böbrek nakli son dönemde böbrek hastaları için en etkili tedavi yöntemi haline gelmiştir. Diyaliz tedavileri (hemodiyaliz, periton diyaliz) tüm koşullar en iyi şekilde sağlandığı takdirde bir insanın yapabileceği işin %5’ini oluşturabilmektedir. Başarılı bir ameliyat işlemi ile gerçekleştirilen böbrek naklinde ise bunun 10 katı sağlanabilmektedir. Nakil ile böbrek yetmezliği hastaların diyalizden kurtulmasının sağlanması oldukça önemli bir tercih nedenidir.

Böbrek Nakli Nasıl Yapılır ?

Günümüzde önemli problemlerden biri olan böbrek yetmezliği için yapılan tedavi yöntemlerinden birisi de böbrek naklidir. Yapılan böbrek nakli sayesinde kişiler uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilmektedir. Birçok gelişmiş ülkede yapıldığı gibi ülkemizde de bu yöntem başarılı bir şekilde uygulanmaktadır.

Böbrek Nakli Nasıl Yapılır?

Günümüz koşullarında böbrek nakli ameliyatı için kullanılan birçok teknik evrenselleşmiştir. Böbreğin çıkarılma işlemi için son yıllarda laparoskopik yöntem kullanılsa da artık son teknolojilerle birlikte retroperitonoskopik yöntemler uygulanmaktadır. İleri ameliyat teknolojisinin kullanılmasıyla birlikte böbrek nakli işlemleri daha sağlıklı bir şekilde yapılabilmektedir. Böbrek nakli canlıdan ve kadavradan olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilmektedir.

Canlıdan Böbrek Nakli Nasıl Yapılır?

Canlıdan yapılan böbrek nakil işlemi için kişiden böbrek alımı gerçekleştirilmektedir. Önceden belirlenen plan çerçevesince verici ameliyata alınır. Vericiye yapılan ameliyatın ilk bölümü tamamlandığında böbrek nakli yapılacak alıcı ameliyathaneye alınır. Verici kişinin ameliyatında böbreğin çıkarıldığı bölümüne gelindiğinde alıcının ameliyat için hazırlıkları tamamlanır. Böbreği çıkarıldığında kansız kalacağı için bu süre mümkün olduğunca çok kısa tutulmalıdır. Daha sonra ameliyat nakil işlemleri tamamlanmaktadır.

Kadavradan Böbrek Nakli Nasıl Yapılır?

Kadavradan alınan böbrek ile yapılan nakil işlemleri beyin ölümü gerçekleşmiş verici üzerinden gerçekleştirilmektedir. Vericiden çıkartılan böbrek 4 derece soğuk bir ortam altında nakil işlemi için bekletilir. Burada böbrek nakli için zaman oldukça önemlidir. Çünkü nakli yapılacak böbreğin aşırı bekletilmeden işlemlere geçilmesi gerekir. 24 saatten fazla olan bekleme sürelerinde böbreğin hemen çalışmama gibi risk koşulları artmaktadır. Nakil işlemi için alıcı ameliyata hazırlanır ve böbrek kutudan çıkarılıp ve damarlar belirtilen şekilde dikilebilir hale getirilir.

Böbrek Nakli İçin Ameliyat Günü

Böbrek nakli yapılacak gün alıcı ve verici için son derece önemlidir. Ameliyat işlemi gerçekleştirilecek alıcı ve vericinin odalarında beklediğinde onlara bir takım anestezi ilaçları verilir. Böylece ameliyat ortamına girmeden önce rahatlamaları sağlanır. Ameliyat işlemine ilk olarak verici kişi alınmaktadır. Daha sonra ortalama 1 saat gibi bir sürede alıcı ameliyata alınmaktadır. Ameliyattaki kişilere öncelikle anestezi işlemi uygulanmaktadır. Böylece ameliyat işleminde bir şey hissetmemeleri sağlanır.