Etiket: Böbrek Nakli Kimler Verebilir

Böbrek Nakli Kimlerden Yapılır

Böbreklerin hayat ve aktiviteleri sürdürecek kadar fonksiyonlarını yapamaması sonucu yeni bir böbreğin ameliyat ile vücuda yerleştirilme işlemine böbrek nakli denir.

Böbrek naklinin amacı sadece böbreğin çalışmasını sağlamak değil, aynı zamanda hastanın yaşamını da iyileştirmektir. Organ nakli ile kronik böbrek yetmezliğine iyileşme sağladığı, hastalar için iyi bir yaşam meydana getirdiği, diyalize göre ruhsal açıdan daha olumlu etkisi olduğu ve hastanın yaşam kalitesini artırdığı muhakkaktır. Böbrek yetmezliği sebebi ile diyalize girmesi gereken hasta yeni bir yaşam tarzına uyum sağlamak zorundadır.

Böbrek nakli yapmak için iki türlü yöntem vardır.

1.Canlı vericiden böbrek nakli yapmak için, 1. dereceden akraba olmak gerekir.

2.Kadavradan böbrek nakli yapmak için, organ merkezine kayıtlı olmak gerekir.

Gerçekleşen böbrek nakillerine karşın, bağışlanan organ sayısının az olması sebebi ile günümüzde bağışlanan organlar ihtiyaca yeterli değildir.

Böbrekler özelliklerini yavaş bir şekilde yitirirler ve her iki böbreğin fonksiyonu % 20’nin altına düştüğü zaman hastaya ek bir tedavi gerekli olur. Bu diyaliz ya da böbrek naklidir. En erken yapılan böbrek naklinden elde edilmiş sonuç, en iyi sonuçtur. Bunun için diyaliz, böbrek hastalığının tedavisi olamaz. Diyaliz yapılmadan böbrek nakli yapılması çok daha iyidir.

Canlı vericiden böbrek nakli yapmak için, yasalarımıza göre mutlaka akraba olması gerekir. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre hasta dördüncü dereceye kadar akrabasından nakil alabilir. Buna göre; kan hısımlığında kişinin akrabalık derecelerine göre;

  1. derece akrabaları: Anne, baba, çocuk
  2. derece akrabaları: Kardeş, dede, nine, torun
  3. derece akrabaları: Amca, dayı, hala, teyze, yeğen
  4. derece akrabaları: 3. derecedekilerin çocukları

Kayın hısımlığında ise kişinin, eşi tarafından akrabaları aynı şekildedir.

Canlı vericiden yapılan böbrek nakillerinde, başarı oranı oldukça yüksektir. Böbreğin çalışmama oranı 100 kişide 1 ya da 2 kişidir. Diyalizde ise 15 kişi yaşamını yitirir. Nakilde yaşanacak sıkıntıları, sorunları düşünürken hiç unutmayacağımız bir şey var ki diyaliz tedavisinde nelerin yaşanacağıdır. Böbrek nakli ile yaşam süresi uzar, kalite artar. Diyaliz gibi ileri dönem böbrek yetmezliğinde kullanılan tedaviye göre maliyet çok düşüktür. O halde böbrek nakli ve organ bağışı ülkemiz için hem sağlık yönünden, hem de ekonomik yönden çok önemli bir değerdir.

Böbrek Nakli Kimler Verebilir?

Böbrek nakli, sağlıklı bir kişinin kendi yaşamını tehlikeye sokmayacak bir şekilde bir organını ya da organından bir parçasını ihtiyacı olan bir kişiye bağışlaması olarak tanımlanabilir. Tabii bu tanım canlı verici üzerinden gerçekleşen nakiller için geçerlidir. Bunun dışında kadavradan da yapılan nakiller olmaktadır. Burada nakil vericisi olacak kişinin sahip olması istenen duygu, ileride kendi şahsı için sorun olabilecek problemlerin belirlenmesi halinde verici olarak kabul edilmeyeceğinin bilinmesi gerekir. Yazımızda böbrek nakli kimler verebilir, istenen kriterler nelerdir bu sorulara cevap vermeye çalışacağız.

Böbrek Nakli Kimler Verebilir?

Canlı üzerinden gerçekleşen organ nakillerinde 4.dereceye kadar akraba, hasım akrabalar verici olabilmektedir.

  • 1.derece akrabalar: Anne, baba, çocuk
  • 2.derece akrabalar: Kardeş, dede, nine, torun
  • 3.derece akrabalar: Amca, hala, dayı, teyze, yeğen
  • 4.derece akrabalar: Üçüncü derecede yer alanların çocukları.

Eşlerin rızasının olması nakilde üzerinde durulması gereken bir konudur. Akraba olmayıp ta duygusal bağ sebebiyle verici olmak isteyen böbrek sahipleri için Sağlık Bakanlığı tarafından etik kurulu kararları ile değerlendirilip karara bağlanmaktadır.

Canlı Verici Böbrek Naklinin Faydaları

  • Verici hastanın genellikle bir akrabası olacağı için doku uyumunun daha hızlı gerçekleşmesi sağlanır.
  • Ameliyat tarihinin önceden planlanması sağlanarak bir program dahilinde takvime alınır ve en uygun koşullarda ameliyatın gerçekleşmesi sağlanır.
  • Canlı verici üzerinden yapılan böbreğin ömrü kadavradan yapılan nakillere daha uzun olduğu belirtilmiştir.
  • Canlı verici üzerinden gerçekleşen nakillerde böbrek hemen çalışır ve nakil sonrasında diyaliz ihtiyacı hissedilmez.

Böbrek Nakli Vericisinden İstenen Şartlar

  • Böbrek nakil işlemi için alıcı ve verici arasında belirtilmiş olan akrabalık bağının veya hısımlığın olması ya da etik kurul tarafından onaylanmış olması,
  • En az 18 yaşında olmalı ve tüm akli melekeleri çalışır olmalı,
  • 65 yaş üzerinde bulunan vericiler için yaş dışında hiçbir risk faktörüne sahip olunmaması,
  • Vericinin kanser, kalp-damar rahatsızlıkları gibi sistemik bir rahatsızlığının bulunmaması,
  • Kalıtsal bir hastalığa sahip olunmaması,
  • Yapılacak psikolojik değerlendirmeler sonucunda canlı verici olmak için olumlu raporların alınmış olması,
  • Verici-alıcı kan grubunun uyumlu olması,
  • Doku grubundaki uyumluluk önemli olmamaktadır.
  • Vericinin hiçbir etki, baskı altında bulunmadan organ vermeye razı olması,
  • Kişi evli ise eşinin organ nakli için onayının olması,
  • Yapılacak incelemeler ve değerlendirmeler sonrasında verici olmasının herhangi bir engel bulunmaması gerekmektedir.