Böbrek Nakli İçin Gerekli Evraklar

T.C. Sağlık Bakanlığı 28.06.2004 tarih ve 4690 sayılı onay ile yürürlüğe giren yönetmeliğe göre; canlıdan organ ve doku nakli alıcının dördüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından yapılabilecektir. Dördüncü derece hısımlık bağı ile ilgili olarak; Türk Medeni Kanununun 17. maddesinde kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur denmektedir.

Buna göre; kan hısımlığında kişinin akrabalık derecelerine göre;

  1. Derece akrabalar: Anne, baba, çocuk
  2. Derece akrabalar: Kardeş, dede, nine, torun
  3. Derece akrabalar: Amca, hala, dayı, teyze, yeğen
  4. Derece akrabalar: 3. derecedekilerin çocukları

Kayın hısımlığında ise kişinin eş tarafından akrabaları aynı şekilde derecelendirilmektedir.

Birinci Derece Sıhrî (Kayın) Akrabalar: Kayınvalide, kayınpeder, Yani kişinin eşinin annesi ve babası

İkinci Derece Sıhrî (Kayın) Akrabalar: Kişinin eşinin kardeşleri (kayın, baldız, görümce) Eşimizin dedesi, eşimizin ninesi

Üçüncü Derecede Kayın Hısımlar: Eşimizin kardeşinin çocukları yani eşimizin yeğenleri, diğer bir ifadeyle kayın, baldız ve görümce çocukları; eşin dayısı, amcası, halası, teyzesi

Dördüncü Derecede Kayın Hısımlar: Eşimizin 3. derece akrabalarının çocukları

Akrabalık dışı nakillerde:

Başvurular naklin yapılacağı hastane başhekimliğince il sağlık müdürlüğüne yapılır. Naklin yapılacağı merkezde alıcı ve verici ile ilgili gerekli değerlendirmeler yapılarak aşağıdaki belgelerle birlikte Etik Komisyona başvurulur.

  1. Alıcı ve vericinin T.C. Kimlik Numarası
  2. Vericinin mümeyyiz olduğuna dair rapor
  3. Vericiden alınmış, en az iki tanıklı hekim onaylı muvafakat belgesi
  4. Verici ve alıcının nâkile uygunluğunu bildiren sağlık raporu
  5. Verici ve alıcının hekim onaylı bilgilendirme formu
  6. Alıcı ve vericinin yakınlığının nereden kaynaklandığını gösteren dilekçe ve mevcut ise ilgili belgeleri
  7. Alıcının ve vericinin gelir düzeyini gösteren beyanı
  8. Vericinin borcunun olup olmadığına dair beyanı
  9. Alıcının ve vericinin adres beyanı
  10. Komisyonun gerekli görmesi halinde ilgili diğer belgeler.

Etik Komisyon, il sağlık müdür yardımcısı başkanlığında aşağıdaki üyelerden oluşur;

  1. Valilikçe görevlendirilecek il emniyet müdür yardımcısı ya da kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele şube müdürü
  2. Naklin yapılacağı hastane haricindeki kamu hastanesinden bir tabip
  3. Naklin yapılacağı hastane personelinden olmayan bir psikiyatri uzmanı
  4. Baro tarafından görevlendirilecek bir avukat
  5. Valilikte görevlendirilecek bir sosyal hizmet uzmanı.

 

Böbrek Nakli İçin Gerekenler

Herkes böbrek nakli olabilir. Böbrek nakli yapılamayacak hasta, küçük bir gruptur. Böbrek yetmezliğine girenler, diyalize girmeye mecbur kalanlar için böbrek nakli bir umut ışığıdır. Böbrek nakli, günümüzde başarı ile uygulanmakta olup, hastaların yaşam standardını yükseltir, daha uzun ve sağlıklı yaşamalarını sağlar. Ameliyat riskini kaldıramayacak durumda kalp hastası olanlar ile kanser hastaları dışında, herkese böbrek nakli yapılabilir. Hastalarda hepatit, tüberküloz gibi enfeksiyon durumu olursa, mikrobik hali aktif değilse yine nakil olabilirler.

Eğer ki böbrek alınacak bir akraba bulunursa, canlıdan böbrek nakli için, bulunamazsa kadavradan böbrek nakli için kadavra nakil listesinde olmak gerekir.

Canlıdan yapılan böbrek nakli oldukça güvenilir ve başarı oranı yüksek bir tedavidir. Nakil yapıldıktan sonra ilk yıl hastalarda % 95 oranında sağlıklı, diyalize girmeye gerek duymadan bir yaşam elde edilir. Son yıllarda kullanılan bağışıklık baskılayan ilaçlardaki gelişmeler başarı oranını devamlı bir şekilde artırmaktadır.

Böbrek nakli için, hastalarda genellikle kadavradan nakil bekleme gibi bir yaklaşım vardır. Hâlbuki nakil alabileceği bir akrabası olursa, hiç beklemeye gerek duymadan sağlığına kavuşma şansı vardır. Bundan dolayı böbrek nakli için, ilk olarak canlıdan böbrek naklini tercih etmek gerekir. Canlıdan böbrek naklinin hastaya birçok avantajları vardır.

Hepatit B ve Hepatit C hastalarına böbrek nakli yapılabilmektedir. Bu virüsler karaciğerde hasara sebep olurlar. Böbrek nakli için, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanıldığı için, bunlar hepatit virüsünün etkisini artırabilir. Kanında fazla miktarda virüs bulunan hastalara böbrek nakli önerilmez. Hastalarda karaciğer hasarı yoksa böbrek nakli yapılabilir.

Böbrek yetmezliğinde son döneme gelmiş olan hastaların diyalize başlamadan önce, böbrek nakli için başvurmaları daha uygun olur. Bu şekilde diyalizle vücutları yıpranmaz, sağlık sorunları artmadan nakil olurlar. Hastalar diyalizde ne kadar az zaman geçirirse, böbrek naklinin başarı sağlaması daha yüksek olur. Bundan dolayı canlı verici bulan hastalar hiç beklemeden böbrek nakli olma şansını kullanmalıdır. Böbrek bağışlamak hastanede 2-3 gibi bir sürede kalarak, bir haftada ise normal yaşama dönmek üzere kolay şartlar altında yapılmaktadır.