İlik Nakli
İlik nakli, kan kanseri tedavisi gören hastalarda ilaç ya da diğer tedavilerden yanıt alınamadığında baş vurulan bir yol olarak bilinmektedir. Çocukluk çağında bu hastalığa yakalanan hastalara genellikle öncelik olarak ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Eğer 3 yıl sonucunda kemoterapiden yanıt alınamazsa da ilik nakli mecbur olmaktadır. Ancak araştırmalara göre 3 yıl süresince uygulanan kemoterapiden %85 oranında başarı elde edilmektedir. Yani ilik naklini son çare olarak düşünebilirsiniz. İlik nakli ile kan hücrelerinin yapımı sağlayan ana kök hücreler hastaya verilir. Böylece de kan yapımı sağlanır.
İlik Nakli İçin Ana Kök Hücreleri Kimlerden Alınır?
İlik naklinin yapılabilmesi için ilk önce doku gruplarının aynı olması gerekmektedir. Bu konuda en büyük uyum kardeşler arasında gerçekleşir. Bazı durumlarda ailenin diğer bireyleriyle de uyum sağlanabilmektedir. Eğer hastanın kardeşi yoksa doku grupları aynı olan ancak akraba olmayan vericilerden de kemik iliği nakli yapılabilmektedir. Ancak bu oldukça uzun bir süreçtir zira uyum sağlayacak bir doku bulması uzun sürebilmektedir. Bazı aileler sağlıklıyken çocuklarının kemik iliği dokusunun alınmasını ve kan kanserine karşı önlem alınmasını talep ederler. Eğer hastanın sağlıklıyken dokusu alındıysa, hastalık durumunda bu doku da ilik nakli olarak kullanılabilmektedir. Son olarak hastanın yeni doğan kardeşinin göbek kordonu bağının zengin plasentasından da yararlanılabilmektedir.
İlik Nakli Nasıl Yapılır?
Kemik iliği alınacak olan hastaya ilk olarak genel anestezi yapılır. Ardından özel iğneler ile kemik içine girilir ve kemiğin içinden gerekli olan ilik çekilir. Daha sonra alınan kök hücreler, hastaya damar yolu ile verilir. Genellikle kemik iliği alınan kişiler yani donörler bu konuda endişe yaşarlar ancak kök hücrelerinin çok küçük bir kısmı alındığı için bu işlemin herhangi bir sakıncası bulunmamaktadır. Güvenli bir şekilde nakil işlemi gerçekleştirilir. Nakilden sonraki 3 hafta içerisinde enjekte edilen ana kök hücreler, kan yapımına başlar ve ilk sonuçlar alınmaya başlanır. İlik nakli sonrası alıcıda bir sorun yaşanmaması için 6 ay kadar koruyucu tedaviler uygulanmakta ve böylece herhangi bir sorun da yaşanmamaktadır.
İlik naklinin yan etkileri çok fazla olmasa da bazen uyum sorunu yaşanabilmekte ya da iyileşme olsa da hastalık kendini yenileyebilmektedir. Böyle durumların doktor kontrolü altında gerçekleşmesi ve iyileştikten sonra da mutlaka düzenli aralıklarla kontrole gidilmesi oldukça önemlidir.